Vooral op het gebied van financiën gaan de coalitieonderhandelingen er soms “stevig” aan toe, zegt informateur Ronald Plasterk. “Geld is, omdat het raakt aan alles wat je wil, altijd een belangrijk onderwerp.”

Van de partijen aan tafel heeft alleen de VVD zijn verkiezingsprogramma laten doorrekenen. PVV, NSC en BBB deden dat niet, waardoor de gevolgen van hun plannen voor de schatkist ongewis zijn. De VVD hamert ook op bezuinigingen, met name de PVV is daar niet voor.

“Daar moet je het inderdaad over eens worden”, zegt Plasterk na weer een dag onderhandelen met de vier partijen. Dat hoeft nog niet in dit stadium, benadrukt hij. “Maar er moet perspectief zijn op overeenstemming. En juist bij financiën is dat natuurlijk een grote vraag.”

Plasterk vindt dat er wel voortgang zit in de gesprekken, die volgens de opdracht die de Tweede Kamer hem gaf wel op hun einde zouden moeten lopen. Dat het er soms nog hard aan toegaat, vindt hij erbij horen. “Het zou een slecht teken zijn als er níét stevig werd gepraat.”

De informateur wil niet ingaan op twee veelbesproken berichten van Geert Wilders op X afgelopen weekeinde. In het ene zette de PVV-leider zijn onderhandelingspartner Dilan Yeşilgöz van de VVD weg als "zuur" en in het andere zinspeelde hij op nieuwe verkiezingen.

Partijen hebben volgens Plasterk de behoefte om af en toe de onderlinge verschillen te blijven benadrukken. "En daar heb ik alleen maar waardering en respect voor. Want dat moet natuurlijk ook."

Omtzigt: pittige gesprekken tussen NSC, PVV, VVD en BBB bij formatie

Pieter Omtzigt sprak eerder op de dag al van "pittige gesprekken" tussen zijn partij NSC en PVV, VVD en BBB. "Het zijn verschillende partijen", zegt hij na afloop van de onderhandelingen.

Ook Geert Wilders had het over "harde onderhandelingen". Daarvoor had de PVV-leider het op X over een "zure Yeşilgöz" naar aanleiding van een sneer die ze aan hem had uitgedeeld tijdens het VVD-congres afgelopen weekend.

"Weet je, we kijken wat er in het verslag staat", antwoordt Omtzigt op de vraag van een journalist of de partijen eruit gaan komen. Informateur Ronald Plasterk heeft beloofd begin februari verslag uit te brengen van de onderhandelingen. Maar hij heeft meermaals laten doorschemeren dat misschien niet in de eerste week van de maand te doen. De leider van NSC sluit niet uit dat de partijen volgende week nog met elkaar in gesprek gaan.

Wilders zei eerder op het sociale medium X voor een rechts kabinet te gaan, maar hield daarbij ook de optie van nieuwe verkiezingen open. "Ik hoop dat het lukt zodat nieuwe verkiezingen niet nodig zijn", schreef hij.

"Het lijkt me verstandig dat er na de verkiezingen een kabinet geformeerd wordt. En dat er dan geregeerd wordt. En als dat het dan niet meer haalt, dan kan je altijd nog herformeren", zegt Omtzigt als deze uitspraken hem worden voorgelegd.

LEES OOK: Verkiezingswinst Wilders voorbode van radicaal-rechtse opmars bij Europese verkiezingen, verwachten politicologen